ดินเป็นกรด แก้ไขอย่างไร?….

ก่อนอื่นเราต้องทำความเข้าใจ “ดิน” ก่อน ดิน คือ วัตถุที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติจากการสลายตัวทางกายภาพ และทางเคมีของดิน และแร่ รวมกับสารอินทรีย์ ที่เกิดจากการสลายตัวของซากพืชซากสัตว์เป็นผิวชั้นบนที่ห่องหุ้มโลก ดินทำให้รากพืชได้เกาะยึดเหนี่ยวเพื่อให้ลำตันของพืชยืนต้นได้อย่างมั่นคงแข็งแรง เป็นแหล่งให้ธาตุอาหารเพื่อการเจริญเติบโตของพืช และเป็นแหล่งที่กักเก็บน้ำ ความชื้น และเป็นแหล่งที่ให้อากาศในดินที่รากพืชใช้ในการหายใจ เบื้องต้น “ดิน” ถูกแบ่งตามอนุภาคของดินเป็น 3 ประเภทหลักๆ คือ ดินเหนียว ดินร่วน และดินทราย

………………………………………

ความเป็นกรด-ด่างของดิน คืออะไร?

ดิน, ปลูกปาล์มน้ำมัน, ประเภทของดิน
กรด หมายถึง สารประกอบที่มีไฮโดรเจนประกอบอยู่เมื่อละลายน้ำก็จะแตกตัวให้ไฮโดรเจนไออน (H+) (กรดในชีวิตประจำวัน เช่น น้ำส้มสายชู น้ำมะนาว น้ำอัดลม)
ด่าง หมายถึง สารประกอบจำพวกไฮดรอกไซด์ของโลหะแอลคาไลด์ ซึ่งละลายน้ำจะแตกตัว ให้ไฮดรอกไซด์ไออน (OH-) เสมอ มีรสฝาด ถูกมือลื่นคล้ายสบู่ (ด่างในชีวิตประจำวัน เช่น น้ำขี้เถ้า น้ำยาล้างจาน สบู่ แชมพู ผงฟู ผงซักฟอก)
ดินกรด หรือ ดินเปรี้ยว หรือดินเปรี้ยวจัด หรือacid soil หมายถึง ดินที่มีระดับ pH ต่ำกว่า 7 มีวิธีการแก้ไขดินกรดโดยเติมปูนขาว หินปูนบด หรือ ใส่น้ำท่วมขังบริเวณที่เป็นกรด
ดินด่าง หมายถึง ดินที่มีระดับ pH สูงกว่า 7 มีวิธีการแก้ไขดินด่างโดยเติมอินทรีย์วัตถุหรือปลูกพืชบำรุงดิน

…………………………

ดินที่เป็นกรดจัด มีผลเสียอย่างไร?

ดินกรด หรือ ดินเปรี้ยว จัดอยู่ในประเภทดินที่มีปัญหาทางด้านการเกษตร คือ เป็นดินที่มีคุณสมบัติทางกายภาพและเคมีไม่เหมาะสมต่อการเพาะปลูก คือดินที่มีกรดกำมะถันมากพอที่จะกระทบต่อการเปลี่ยนแปลงคุณสมบัติในดิน และส่งผลต่อพืชในบริเวณนั้น พืชจึงไม่สามารถเจริญเติบโตและให้ผลผลิตตามปกติได้

…………………………

ดินกรด หรือ ดินเปรี้ยว จึงมีผลเสียต่อพืชดังนี้

ธาตุบางอย่างจะละลายน้ำในดิน (ที่มีสภาพเป็นกรด) ได้ดีขึ้น ทำให้พืชดูดธาตุนี้เข้าไปในราก-ต้น จนทำให้เกิดเป็นพิษต่อพืช โดยเฉพาะ
– อลูมิเนียม จะทำให้รากพืชถูกทำลาย/ไม่เจริญเติบโต
– แมงกานีส ใบมีจุดสีเหลือง-น้ำตาล
ในขณะเดียวกัน ทำให้ธาตุอาหารบางอย่างละลายน้ำในดินได้น้อยลงหรือถูกชะล้างไป เช่น ไนโตรเจน ฟอสฟอรัส โพแทสเซียม แมกนีเซียม
จุลินทรีย์ดิน ที่ชอบหรือทนสภาพความเป็นกรดจะเพิ่มจำนวนมากขึ้น ส่วนจุลินทรีย์ที่ไม่ทนกรดจะลดจำนวน-ตาย (ไรโซเบียม ที่ตรึงไนโตรเจน โดยเกิดเป็นปมที่รากของพืชตระกูลถั่ว)

………………………………………

ดินเป็นกรด แก้ไขอย่างไร???

ควรใช้หลายมาตรการประกอบกัน คือ

ใช้โดโลไมท์ เพื่อลดความเป็นกรดในดิน เป็นวิธีการที่สมบูรณ์ที่สุดและใช้ได้ผลมากในพื้นที่ซึ่งดินเป็นกรดจัดรุนแรง และถูกปล่อยทิ้งเป็นเวลานาน

ลดการใช้ปุ๋ยเคมี โดยเฉพาะปุ๋ยไนโตรเจน

ระบายน้ำที่มีความเป็นกรดสูงออกจากแปลง แล้วขังน้ำใหม่ ที่มีสภาพความเป็นกรดน้อยกว่าแทน

ควบคุมระดับน้ำใต้ดิน เพื่อป้องกันการเกิดกรดกำมะถัน จึงต้องควบคุมน้ำใต้ดินให้อยู่เหนือชั้นดินเลนที่มีสารไพไรท์อยู่ เพื่อมิให้สารไพไรท์ทำปฏิกิริยากับออกซิเจนหรือถูกออกซิไดซ์

ใช้น้ำชะล้างความเป็นกรด เมื่อล้างดินกรดให้คลายลงแล้วดินจะมีค่า pH เพิ่มขึ้นอีกทั้งสารละลายเหล็กและอลูมินั่มที่เป็นพิษเจือจางลงจนทำให้พืชสามารถเจริญเติบโตได้ดี โดยเฉพาะถ้าหากใช้ปุ๋ยไนโตรเจนและฟอสเฟตก็สามารถให้ผลผลิตได้

………………………………

ประโยชน์โดโลไมท์, dolomite,

ปรับสภาพดิน, แก้ดินกรด,

ใช้ปรับสภาพดินในการปลูกพืช ช่วยปรับค่ากรด-ด่างของดิน
ให้ธาตุอาหารแก่พืช แก้ปัญหาการขาดธาตุอาหาร แคลเซียม และแมกนีเซียม ในดิน

(แต่จะหาก ต้องการครบ ทั้ง13-16ชนิด จะต้อง
เพิ่มเติม ธาตุรอง ธาตุเสริม บางส่วนเข้าไป)

ใช้ปรับสภาพได้ดี
ปลดปล่อยช้า และค่อยๆ ปลดปล่อยธาตุอาหาร

ช่วยลดการสูญเสีย
แก้ปัญหาสภาพดิน ช่วยลดค่าความเป็นกรด(ดินเปรี้ยว) รักษาอาการดินเสีย ดินพรุ ดินดาน ดินเสื่อมโทรม และดินที่ใช้ทำการเกษตรมาเป็นเวลานานๆ ปรับสภาพดินให้กลับมามีความอุดมสมบูรณ์

เพิ่มค่าการดูดซับ และความสามารถการแลกเปลี่ยน CEC ของดิน